Een bevalling kan voelen als een vloedgolf die je overspoelt. Vecht je ertegen dan raak je uitgeput zonder dat je progressie maakt. Raak je in paniek dan zul je snel buiten adem zijn en verkrampen. Het beste wat je kan doen is je in vertrouwen laten meevoeren en je zoveel mogelijk ontspannen, wat dit ook voor jou betekent. Of het nou met je ogen gesloten stil in een bad liggen is of keihard zingend hoelahoepen. Doe precies dat wat voor jou goed voelt. Als het je daarbij lukt om je autonomie te behouden, sta je beter in verbinding met je lichaam, voel je je krachtiger en meer in staat om dit te doen, en houd je de regie over wat er rondom je gebeurt.

We vinden bevallingen vaak angstwekkend omdat het een overweldigende, instinctieve gebeurtenis is die we niet kunnen controleren, terwijl we juist de drang hebben álles te controleren. Een gevolg is dat we vergeten op de wijsheid van ons lichaam te vertrouwen en proberen het naar onze wil te forceren, vaak met tegenovergesteld effect.

Laat je sociaal aangepaste kant varen

Het is me opgevallen dat veel vrouwen tijdens hun bevalling de druk voelen om sociaal en gezellig te zijn voor de aanwezigen, en soms zelfs voor niet-aanwezigen door continu te appen of bellen. Dit leidt enorm af van de taak die je te doen staat. Kies alsjeblieft voor jezelf. Heb maling aan alles om je heen en concentreer je. Sta jezelf toe in een diepe focus te komen, waarin je leert hoe je door de pijn heen kunt ontspannen, ademt en kalm blijft. Als fotograaf houd ik me bij voorkeur op de achtergrond en werk ik mee aan het creëren van een rustige, geconcentreerde sfeer waarin de bevallende vrouw zich volledig op haar gemak voelt om precies dat te doen waar zij behoefte aan heeft.

De bevalling zelf is een proces waarin je meestal de kans krijgt je voor te bereiden op wat komen gaat. Waarin je in een nog rustige zee leert te surfen op de golven, die langzaam steeds iets hoger worden. Gebruik die eerste fase van de bevalling om te oefenen; je mentaal voor te bereiden, te voelen wat er gebeurt, wat er diep in je transformeert. Dit is een kans die je lichaam je geeft om je klaar te stomen voor het echte werk. Je krijgt tijd om te wennen aan de overgang die je lichaam maakt en om in de juiste mindset te komen om deze taak te volbrengen. Gooi die kans niet weg door je af te laten leiden van het proces, door anderen of door jezelf. Probeer niet, zoals velen, zo lang mogelijk de pijn te negeren tot het zo heftig wordt dat het je overvalt en je je er geen raad mee weet.

Voorbereiden en loslaten

Een goede voorbereiding is geweldig. Je begrijpt welke processen zich voltrekken tijdens de geboorte, uit welke stadia een bevalling bestaat, je weet welke ontspanningstechnieken je kunt toepassen, wat de mogelijke routes zijn die een geboorteproces kan afleggen en je kan bedenken hoe je wil omgaan met mogelijke gebeurtenissen tijdens de bevalling. Hiervoor schrijf je een geboorteplan en waarborg je voor een deel de controle over ingrepen tijdens je bevalling.

Vaak helpt een goede voorbereiding om op het moment dat het echt begint los te laten. Zoals dat werkt met zoveel dingen in het leven. Ik houd bijvoorbeeld van acteren, een onderdeel daarvan is tekst leren. Als ik mijn tekst niet goed ken ben ik continu verkrampt aan het nadenken: wat komt er hierna? Ik zit dan alleen maar in mijn hoofd en niet in het moment. Maar als ik mijn tekst vanbuiten heb geleerd, dan ben ik vrij, kan ik ontspannen en is er ruimte om ook mijn intuïtie te laten spreken en adequaat te reageren op alles wat er in het moment gebeurt, ook als het ongepland is.

Als je tijdens je bevalling bezig bent met nadenken, plannen, argumenteren of speculeren zit je in je hoofd en niet in je lijf. Als je ontkoppelt bent van je lichaam kan je niet voelen wat het nodig heeft. Bereid je zo goed mogelijk voor en laat het dan los.

Geef je lichaam het vertrouwen dat het helemaal zelf, autonoom, weet hoe het deze klus moet klaren. Het enige wat jij kan doen is kiezen of je het in de weg wil zitten, of zoveel mogelijk de ruimte wil geven om te doen wat het moet doen. Lichaam en geest zijn sterk verbonden. Zorg dat er ruimte en rust is in je hoofd en je lichaam zal ontspannen. Focus met kalme, positieve aandacht op wat je lijf doet, adem mee op de golven en je energie zal zinvol gebruikt worden.

Autonoom blijven bij een ziekenhuisbevalling

Een grondige voorbereiding kan je helpen om ook in het geval dat je bevalling medisch wordt toch de regie te behouden over wat er met jou en je kindje gebeurt. Wat ik regelmatig heb zien gebeuren is dat er bij medisch ingrijpen een sneeuwbaleffect ontstaat, waarbij de ene ingreep leidt tot de volgende. Een voorbeeld uit de praktijk: de medewerkers van het ziekenhuis zijn van mening dat de bevalling niet snel genoeg vordert, daarop besluiten zij oxytocine toe te dienen om de weeën te versterken, daarop worden de weeën zó sterk dat de vrouw het niet meer aankan, daarop krijgt zij een ruggenprik, daarop voelt zij niet goed hoe zij moet persen en duurt de geboorte te lang, daarop moet het kindje met de vacuümpomp ter wereld geholpen worden.

Wat was er gebeurd als er langer was gewacht met het toedienen van oxytocine?

Het is natuurlijk van groot belang om het standpunt van de medisch professional uiterst serieus te nemen, dat wil ik hier absoluut niet betwisten. Maar soms is het goed om je af te vragen (en vooral ook  hardop aan de specialist te vragen): is deze ingreep noodzakelijk? Wat gebeurt er als we het niet doen? Wat kan er gebeuren als we het wel doen? Op die manier blijf je - in ieder geval zo lang mogelijk - autonoom beslissen over jouw lijf, jouw baby en het verloop van jouw bevalling.

Bij vrouwen die hun bevalling als traumatisch hebben ervaren was er vaak een sterk gevoel van machteloosheid aanwezig. Op het moment dat je alle macht uit handen geeft ben je overgeleverd. Realiseer je dat het behoud van je autonomie van fundamenteel belang is voor hoe jij je bevalling ervaart, ook achteraf.

In het begin had ik het over de drang om alles te controleren. In ziekenhuizen lijkt die drang vaak ontzettend groot. Constant wordt de voortgang van de bevalling gemonitord, stagnatie wordt vaak niet lang getolereerd, terwijl dit een normaal verschijnsel is tijdens bevallingen. Wees je bewust van de mentaliteit in een ziekenhuis. Zorg ervoor dat je volledige uitleg krijgt over het waarom van een bepaalde ingreep, zodat je weet of het echt noodzakelijk is, of een handeling die ontstaat uit de behoefte aan progressie en efficiëntie.

Natuurlijk is niet ieder ziekenhuis zo. Er zijn ongelooflijk veel goede, betrokken ziekenhuismedewerkers en allemaal hebben ze het beste met je voor. Maar jij en je eventuele partner/moeder/vriendin of wie er ook bij je is tijdens je bevalling zijn de enigen die jouw autonomie kunnen waarborgen. Dus het beste wat jullie kunnen doen is goed beslagen ten ijs komen. Zodat je later met een positief gevoel terug kunt kijken op de keuzes die je hebt gemaakt tijdens je bevalling.

Ten slotte: wat mij ongelooflijk hielp tijdens mijn bevalling was om op dat moment al precies zo voor mijn lichaam en mijn kind te zorgen zoals ik dat ook het allerliefst als moeder zou willen doen: Kalm, liefdevol, krachtig, ontspannen, openminded en in het volste vertrouwen. Succes, je kan het. <3